Lixketa

Nome do enclave: Lixketa
Categorías de protección: Queda recollido como Solo NoN Urbanizable de Protección polo seu Valor Ambiental (Humiedais), no Plan de Ordenación do Territorio 1 “Navarra atlántica”.
Localización: Pertence ao termo municipal de Baztan.
Rexión: Navarra
Coordenada de referencia: 30TXN2270
Superficie do humidal: 1,54 hectáreas.
Altitude: 675 metros.

Ver mapa

 

Lixketa

 
Este enclave, de aproximadamente 1,54 ha, sitúase na ladeira norte do monte Argintzu e atópase rodeado de faiais. Nel, diferéncianse unha zona principal, máis extensa e algo heteroxénea, con varios manaciais, e outras zonas, situadas cara ao leste, máis pequenas, con solo húmido e compostas de salgueirai de Salix atrocinerea.

Na zona máis extensa é onde se achan os tapices de esfagno. Nesta zona pódense diferenciar á súa vez a parte que desauga ao norte, cunha pequena canle de fluxo discontinuo pero bastante marcado, que se filtra no faial, e a parte que desauga ao oeste a través do prado estremeiro. Esta segunda parte recolle a auga de varias pequenas surxencias e atópase parcialmente alterada, mediante gabias de drenaxe. No contacto co faial desta zona máis extensa, desenvólvese un salgueiral de Salix atrocinerea e Alnus glutinosa. Ademais, a zona húmida a continúa dentro do prado, aínda que a composición florística cambia, sendo predominantes as plantas pratenses.

VALORES MÁIS RELEVANTES

Singularidade
Lixketa é singular pola súa oligotrofía e polo marcado carácter acidófilo.

Valores biolóxicos e ecolóxicos
Lixketa destaca pola superficie que ocupan os tapices de esfagnos con carroucha das brañas e outras especies características, propias dos Hábitats de Interese Comunitario “6410 Prados con molinias sobre substratos calcarios, turbosos ou arxilolimosos (Molinion caeruleae)” e “7140 ‘Mires’ de transición”. Destaca tamén pola presenza de flora singular, destacando o fento Dryopteris carthusiana e a hepática Odontoschisma sphagni.

Valores históricos e paleoecolóxicos
Os hábitats higroturbosos do enclave de Lixketa non contan con depósitos relevantes dende o punto de vista paleoecolóxico.

Hábitats de Interese Comunitario

Hábitat
4020* Queirogais húmidos atlánticos de zonas temperadas de Erica cillaris e Erica tetralix
6410 Prados con molinias sobre substratos calcarios, turbosos ou arxilolimosos (Molinion caeruleae)
7140 ‘Mires’ de transición

Flora
Chama a atención en Lixketa o grande desenvolvemento de Narthecium ossifragum, se ben neste caso non é tan espectacular como no enclave Azaldegi. O elemento florístico máis destacable é non obstante o fento Dryopteris carthusiana. Chama tamén a atención a ausencia de especies propias das áreas encharcadas máis éutrofas, como Anagallis tenella, Carex demissa, C. panicea, Juncus articulatus e Pinguicula grandiflora. Por outra banda, Molinia caerulea, especie tan abundante nos medios turbosos, tanto nas áreas encharcadas coma en promontorios e queirogais, é escasa en Lixketa.
Entre os briófitos, destaca a presenza de a hepática Odontoschisma sphagni.
Rexistráronse 51 especies de plantas vasculares e 20 de briófitos, entre eles sete esfagnos.

Fauna
Nos hábitats higroturbosos do enclave de Lixketa non se constatou ata a data a presenza de especies de fauna relevantes

ESTADO ACTUAL

O enclave atópase nun estado de conservación bo aínda que se constata que o funcionamento hidrolóxico do humidal sufriu pequenas alteracións, mediante gabias de drenaxe.
Ademais das alteracións por drenaxe, existe unha pista que rodea o enclave polo seu extremo occidental nun tramo duns 100 m. A mellora desta pista podería supoñer unha alteración importante do enclave.
Por último, o aumento da presión gandeira podería supoñer unha ameaza na conservación do enclave, polo que leva consigo de pastoreo, remoción e erosión do solo, realización de tomas de auga e uso do lume.

DIRECTRICES PARA A XESTIÓN E A CONSERVACIÓN

Para lograr os obxectivos de conservación do enclave será necesario o establecemento dun programa de vixilancia e prevención que permita detectar ou previr cambios negativos.
Este programa incluiría o seguimento do uso gandeiro, tanto da carga gandeira evitando o seu aumento e o impacto que isto levaría consigo por pisoteo e pastoreo fundamentalmente, como das actuacións que leva consigo: queimas e rozas se non se producen en áreas de solo seco.
Tamén se debería prever unha solución para a pista que delimita o enclave polo oeste e corrixir as gabias de drenaxe existentes

FOTOS
Vista general de la Zona A hacia el Oeste (P. Heras)
Vista xeneral de Á Zona A cara ao Oeste (P. Heras)
  Aspecto general de la zona A hacia el Sur, al fondo borde de Salix atrocinerea, en primer plano, vaguada-arroyo de salida (P. Heras).
Aspecto xeral de Á zona A cara ao Sur, ao fondo bordo de Salix atrocinerea, en primeiro plano, cavorco-regueiro de saída (P. Heras).
Brezal con esfagno. (P. Heras)
Queirogal con esfagno (P. Heras)
Detalle del brezal con esfagno, Erico-Sphagnetum papillosi (P. Heras)
Detalle do queirogal con esfagno, Erico-Sphagnetum papillosi (P. Heras)